Op het kruispunt, steeds weer opnieuw...
Ken je dat. Dat je elke keer dezelfde beslissing opnieuw neemt, maar dat je er na een tijdje achter komt dat je het weer niet echt hebt gedaan. Steeds weer kom je weer bij hetzelfde kruispunt aan en sta je weer opnieuw voor dezelfde keuze. En je snapt het niet, want je was toch op het punt dat je het echt wilde en echt had besloten. Waarom lukt het dan niet?
Wat gebeurt daar nou?
Ik denk dat er twee mechanismen zijn die hier een rol kunnen spelen.
1. Je probeert een beslissing te nemen vanuit een overtuiging, maar in de diepte wil je eigenlijk iets anders. Dat verlangen onder de oppervlakte blijft borrelen.
2. Je wil je hart volgen, maar je durft niet omdat je angstig bent om dat te doen. Er zitten overtuigingen in de weg of je ervaart een verlies van controle omdat je gewend bent om vanuit je cognitie je leven.
3. Soms is het een combinatie van de twee omdat je om je hart te volgen oude dingen moet loslaten.
Ik geloof niet in goed of fout. Iedereen mag zelf kiezen of hij/zij vanuit zijn hoofd of zijn hart wil leven. En toch weet ik uit ervaring dat voor het nemen van beslissingen vanuit overtuigingen (die vaak ontstaan zijn door anderen, trauma, omgeving), vaak een enorme wilskracht nodig is en omdat je hart blijft fluisteren, put het je op den duur vaak uit. Soms is het zelfs zo dat mensen om het verlangen te dempen veel gaan drinken, sporten of keihard gaan werken. Om die stem diep van binnen maar niet te hoeven horen in de momenten van stilte.
Als je de rust neemt om echt te voelen, kun je je hart horen. Maar je verlangens zijn niet altijd maatschappij conform of in lijn met het (zelf)beeld wat je voor jezelf hebt geschapen (die fantastische echtgenoot/moeder/vriendin). Het nemen van een beslissing vanuit je hart roept dan angst op om de houvast te verliezen. We proberen dan alsnog met ons hoofd argumenten te bedenken waarom we niet hoeven te luisteren naar ons verlangen en we stellen de beslissing simpelweg uit om de angst te dempen en te sussen. Om de confrontatie met ons zelfbeeld en zorgvuldig opgebouwde onderdelen van ons leven in tact te kunnen houden, besteden we de verantwoordelijkheid voor het verlangen uit aan de ander (ze hebben me hier nodig in dit bedrijf, ik blijf voor de kinderen etc…).
Je leeft dan een leven met controle, maar niet zelden ervaar je een leegte, want je hart ontbreekt en je verlangens worden onderdrukt. Je mag er eigenlijk niet zijn.
En als de fluisteringen van je hart weer luider worden, sta je ineens weer op datzelfde kruispunt...
En dan?
Hoe kom je hier nou uit? Het is echt niet altijd nodig om al je schepen te verbranden en jezelf in een midlife crisis te storten zodat je eindelijk kan luisteren naar al je impulsen.
Wat mij heeft geholpen is de rust en tijd te nemen met mezelf (en energiewerk en lieve vrienden om me heen) om te ontwarren welke stemmen in mijn hoofd van mij waren en welke echo’s van het verleden. Welke overtuigingen draag ik bij me maar zijn eigenlijk van mijn ouders of van de maatschappij. Welke delen van mijn zelfbeeld ben ik zo aan het verdedigen uit angst en niet omdat ik daar gelukkig van wordt of recht doe aan wie ik écht ben. En hoe kan ik van mezelf houden als ik niet meer voldoe aan al die normen?
In dat proces leg je niet dienende delen van je ego (zelfbeeld) af en leer je om schuld te nemen. Dat laatste klinkt misschien heel raar, maar eigenlijk is het heel mooi. Schuld nemen is verantwoordelijkheid nemen voor wie je bent en de keuzes die je maakt. Schuld nemen is zeggen: ik kan mijzelf dragen. Het maakt dat je stopt met je angsten uitbesteden aan anderen (bijvoorbeeld bij een partner blijven omdat je bang bent om alleen te zijn of om het gevoel te voorkomen dat je gefaald hebt).
Voor het nemen van schuld is het nodig dat je van jezelf leert houden met alle rafelige randjes, met alles wat je bent inclusief de beslissingen die je in het leven maakt. Het leert je compassie voor je eigen proces en het opent je hart voor anderen die net als jij gewoon mens zijn en vaak genoeg staan te twijfelen op zo’n kruispunt.
Een goede vriend van me zei pas: je kunt de oordelende stem die elke keer als je twijfelt zegt dat je weer gefaald hebt in het nemen van je besluit, vertellen dat je wel degelijk besloten hebt en dat het gewoon even spannend is. Dan geef je jezelf de ruimte om langzaam te wennen aan het leven dat achter je beslissing ligt op een zachte en liefdevolle manier. Zo worden je momenten van twijfel en angst ineens niet meer een nieuwe sessie op het kruispunt met het gevoel van vastzitten, maar elke keer een dappere (en ja, soms spannende) stap op je pad vooruit.